Καρκίνος Κεφαλής & Τραχήλου

Ο Καρκίνος Κεφαλής και Τραχήλου είναι ένας τρόπος περιγραφής οποιουδήποτε καρκίνου που βρίσκεται στην περιοχή της κεφαλής ή του λαιμού, εκτός από τον εγκέφαλο, τα αυτιά, τα μάτια ή τον οισοφάγο.Σχηματίζεται στους ιστούς του ανώτερου αεραγωγού (χείλη, γλώσσα, στόμα, λαιμός και λάρυγγα ή φωνητικές χορδές) ή της ρινικής κοιλότητας. Οι περισσότεροι Καρκίνοι Κεφαλής και Τραχήλου προέρχονται συνήθως από τα πλακώδη κύτταρα που καλύπτουν τις υγρές, βλεννογονικές επιφάνειες στο εσωτερικό της κεφαλής και του τραχήλου (για παράδειγμα: στο εσωτερικό του στόματος, της μύτης και του λαιμού) και ονομάζονται καρκινώματα πλακωδών κυττάρων.

Υπάρχουν περισσότερες από 30 περιοχές εντός της κεφαλής και του τραχήλου όπου μπορεί να αναπτυχθεί καρκίνος. Ο Καρκίνος Κεφαλής και Τραχήλου είναι ένας σχετικά συχνός καρκίνος αφού στην Ευρώπη η εμφάνισή του αγγίζει το 5% και είναι ο έβδομος συνηθέστερος τύπος καρκίνου με περισσότερους από 150.000 νέους ασθενείς διαγιγνώσκονται κάθε χρόνο. Έχει περίπου τη μισή συχνότητα του καρκίνου του πνεύμονα, αλλά τη διπλάσια από τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας.

Παρά τη σοβαρότητα και τον αυξανόμενο επιπολασμό του, υπάρχει μικρή συνειδητοποίηση για τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνων Κεφαλής και Τραχήλου και οι εκβάσεις των ασθενών παραμένουν πολύ κακές. Το 60% των ατόμων με καρκίνο Κεφαλής και Τραχήλου παρουσιάζουν τοπικά προχωρημένη νόσο κατά τη διάγνωση και το 60% των ατόμων που διαγιγνώσκονται σε προχωρημένο στάδιο καταλήγουν από τη νόσο εντός πέντε ετών. Ωστόσο, για τους ασθενείς στους οποίους η διάγνωση γίνεται στα αρχικά στάδια της νόσου, το ποσοστό επιβίωσης είναι 80-90%.

• Οι άνδρες είναι δύο έως τρεις φορές πιο πιθανό να αναπτύξουν Καρκίνο Κεφαλής και Τραχήλου σε σχέση με τις γυναίκες. Ωστόσο, τα περιστατικά καρκίνου Κεφαλής και Τραχήλου στις γυναίκες αυξάνονται.
• Ο καρκίνος Κεφαλής και Τραχήλου είναι συχνότερος σε άτομα ηλικίας άνω των 40 ετών.
• Η σύνδεση ανάμεσα στον ιό των ανθρωπίνων θηλωμάτων (HPV) και στους καρκίνους Κεφαλής και Τραχήλου αυξάνεται σε πληθυσμούς νεότερης ηλικίας.

Κάθε χρόνο παγκοσμίως εμφανίζονται περίπου 500.000 νέες περιπτώσεις, ενώ η πλειοψηφία εμφανίζεται σε άτομα μεγαλύτερα των 50 ετών. Περισσότεροι από 150.000 νέοι ασθενείς διαγνώστηκαν στην Ευρώπη το 2012, νούμερο το οποίο είναι ισοδύναμο με τη διπλάσια χωρητικότητα του Ολυμπιακού σταδίου του Λονδίνου.

Στην Ελλάδα, σύμφωνα με δεδομένα του Globocan, το 2012 διαγνώσθηκαν 1.350 ασθενείς με καρκίνους κεφαλής και τραχήλου, με τον καρκίνο του λάρυγγα και τον καρκίνο χειλέων και στοματικής κοιλότητας να παρουσιάζουν τη μεγαλύτερη συχνότητα.

Πιθανά αίτια της νόσου είναι ο ανθυγιεινός τρόπος ζωής (κάπνισμα, υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ), οικογενειακό ιστορικό/προδιάθεση, η σιδηροπενική αναιμία, η έκθεση στην UV ακτινοβολία, η έκθεση σε χημικές ουσίες (νικέλιο), η κακή στοματική υγιεινή και η προσβολή από ιούς όπως ο ΗPV (ιός ανθρωπίνων κονδυλωμάτων) και ο ΕBV (Ebstein Barr Virrus).

Κάπνισμα, Αλκοόλ και ο ιός (HPV) αποτελούν τους βασικούς παράγοντες κινδύνου εμφάνισης καρκίνου Κεφαλής και Τραχήλου :

• Οι καπνιστές έχουν υψηλότερο κίνδυνο από τους μη καπνιστές. Στην πραγματικότητα, ένα άτομο που καπνίζει θα είναι 15 φορές πιο πιθανό να αναπτύξει καρκίνο κεφαλής και τραχήλου από έναν μη καπνιστή.
• Οι άνδρες που καταναλώνουν περισσότερες από τρεις μονάδες και οι γυναίκες που καταναλώνουν περισσότερες από δύο μονάδες αλκοόλ ημερησίως παρουσιάζουν σημαντικά υψηλότερο κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου κεφαλής και τραχήλου.
• Ο ιός HPV σχετίζεται με την πρόκληση καρκίνων κεφαλής και τραχήλου. Μπορεί επίσης να προκαλέσει καρκίνο του λαιμού, της γλώσσας και των αμυγδαλών, αλλιώς γνωστών ως οροφαρυγγικών καρκίνων (OPSCC).

• Επώδυνη γλώσσα, στοματικά έλκη που δεν επουλώνονται και/ή κόκκινες ή λευκές κηλίδες στο στόμα.
• Πόνος στο λαιμό.
• Επίμονη βραχνάδα.
• Πόνος και/ή δυσκολία στην κατάποση.
• Εξόγκωμα στον τράχηλο.
• Αποφραγμένη μύτη στη μία πλευρά και/ή αιματηρές εκκρίσεις από τη μύτη.