Μη μελανωματικός καρκίνος του δέρματος (NMSC)
Στοιχεία και είδη του μη μελανωματικού καρκίνου του δέρματος (NMSC)
Ο καρκίνος του δέρματος (NMSC) που δεν είναι μελάνωμα είναι ο συχνότερα διαγιγνωσκόμενος καρκίνος και σημειώνεται αύξηση νέων περιστατικών κάθε χρόνο.
- Αντιπροσωπεύει περίπου το 90% του συνόλου των καρκίνων του δέρματος. Εκτιμάται ότι 13,4 εκατομμύρια περιστατικά διαγιγνώσκονται κάθε χρόνο και ότι ο αριθμός των νέων περιστατικών αυξάνεται κατά 3-8% ετησίως, ενώ μόνο το 2018, ο NMSC προκάλεσε περίπου 65.000 θανάτους παγκοσμίως.
- Η χειρουργική αφαίρεση αφορά σχεδόν το 80% των περιστατικών με NMSC.
- Υπάρχουν διαφορετικοί τύποι καρκίνου του δέρματος, συχνότεροι των οποίων είναι το βασικοκυτταρικό καρκίνωμα (BCC) και το καρκίνωμα του δέρματος από πλακώδες επιθήλιο (CSCC).
Το βασικοκυτταρικό καρκίνωμα, η συχνότερη μορφή καρκίνου του δέρματος, αντιπροσωπεύει το 75% του συνόλου.
- Πλήττει περισσότερο τους άνδρες, τις μεγαλύτερες ηλικίες από 66 ετών και άνω, ενώ η εμφάνιση του αυξάνεται με την ηλικία με αιχμή ασθενείς ηλικίας 80–89 ετών.
- Έρευνες δείχνουν ότι η έκθεση στην υπεριώδη (UV) ακτινοβολία είναι ένας από τους σημαντικότερους παράγοντες κινδύνου για εμφάνιση βασικοκυτταρικού καρκινώματος, που εμφανίζεται συνήθως στην κεφαλή, στον αυχένα και στο πρόσωπο.
- Το βασικοκυτταρικό καρκίνωμα στους περισσότερους ασθενείς είναι σε μη προχωρημένη μορφή, αλλά μπορεί να εξελιχθεί σε τοπικά προχωρημένη νόσο.
Το πλακώδες καρκίνωμα του δέρματος (ΠΚΔ) είναι η δεύτερη συχνότερη μορφή καρκίνου του δέρματος και ευθύνεται για το 20% του συνόλου των περιστατικών NMSC.
- Αφαιρείται χειρουργικά σε πρώιμα στάδια, αλλά μπορεί να είναι εξαιρετικά επιθετικό σε προχωρημένα στάδια.
- Εμφανίζεται συχνότερα σε άτομα άνω των 65 ετών, και παρουσιάζει σημαντική αύξηση. Οι περισσότεροι ασθενείς με αυτόν τον τύπο καρκινώματος εμφανίζουν μη προχωρημένη νόσο.
Επιπτώσεις του μη μελανωματικού καρκίνου του δέρματος στους ασθενείς
Η πλειοψηφία των ασθενών που ζουν με προχωρημένο NMSC εμφανίζουν αρνητικές συναισθηματικές επιπτώσεις από τη νόσο, λόγω περιορισμών που επιβάλλουν οι ουλές, η παραμόρφωση και/ή ο χρόνιος πόνος.
Επειδή ο μη μελανωματικός καρκίνος του δέρματος πλήττει περιοχές του δέρματος της κεφαλής και του αυχένα, η χειρουργική επέμβαση μπορεί να έχει σημαντικές συνέπειες στην εμφάνιση και την αυτοεκτίμηση των ασθενών. Συχνά οι ασθενείς με προχωρημένο καρκίνωμα αναφέρουν ότι αισθάνονται αμηχανία ή ντρέπονται για την εμφάνισή τους λόγω των ουλών.
Η παραμόρφωση εξαιτίας του καρκίνου και της θεραπείας, ιδίως όταν πλήττει την κεφαλή και τον αυχένα, μπορεί να έχει σημαντικές επιπτώσεις, που περιλαμβάνουν μειωμένη αυτοπεποίθηση, χαμηλή αυτοεκτίμηση, δυσκολία στις κοινωνικές σχέσεις και κοινωνική απόσυρση.
Οι ασθενείς με προχωρημένο NMSC μπορεί να αντιμετωπίζουν καθημερινές δυσκολίες, όπως πόνο, δυσκολία αντιμετώπισης των ενοχλητικών παρενεργειών της νόσου και την απώλεια κατανόησης του περίγυρου για το τι σημαίνει να ζεις με τη νόσο.
Τα άτομα με προχωρημένο καρκίνο του δέρματος αντιμετωπίζουν πολύπλοκα ψυχοκοινωνικά βάρη, όπως κατάθλιψη, άγχος και κοινωνική απομόνωση. Οι προχωρημένοι όγκοι, ιδίως όταν πλήττουν την περιοχή της κεφαλής και του αυχένα, μπορούν να οδηγήσουν σε βαριά παραμόρφωση και ψυχολογική δυσφορία. Ορισμένοι ασθενείς αντιμετωπίζουν επιδείνωση της οικονομικής τους κατάστασης, καθώς υφίστανται το κόστος της θεραπείας, δυσκολεύονται να βρουν εργασία ή να τη διατηρήσουν, ή αδυνατούν να παρέχουν φροντίδα στα εξαρτώμενα μέλη της οικογένειας.
Σημασία της υποστήριξης των ασθενών με NMSC από ένα σύλλογο ασθενών
Η υποστήριξη μέσα από ένα σύλλογο ασθενών μπορεί να βοηθήσει ορισμένους ασθενείς με προχωρημένο NMSC να βρουν το είδος της βοήθειας και κατανόησης που χρειάζονται, καθώς μερικές φορές ακόμη και οι πλέον υποστηρικτικοί συγγενείς και φίλοι δεν μπορούν να κατανοήσουν ακριβώς τι σημαίνει να έχεις καρκίνο, γεγονός που μπορεί να οδηγεί σε αίσθημα απομόνωσης. Μελέτες έχουν δείξει ότι οι ασθενείς που έχουν επιβιώσει από καρκίνο και οι φροντιστές τους έχουν μεγάλη ανάγκη για πληροφορίες και/ή συναισθηματική υποστήριξη από άλλους επιβιώσαντες από καρκίνο και τους φροντιστές τους.
Τα μέλη των ομάδων υποστήριξης μπορούν να μοιραστούν συναισθήματα και εμπειρίες που ίσως τους είναι δύσκολο να μοιραστούν με συγγενείς και φίλους. Αποτελώντας μέλη μιας ομάδας συχνά αποκτούν την αίσθηση ότι ανήκουν κάπου, γεγονός που τους βοηθά να αισθάνονται ότι γίνονται καλύτερα κατανοητοί και λιγότερο μόνοι, παρέχοντάς τους έναν ασφαλή χώρο όπου μπορούν να μοιραστούν και να επεξεργαστούν τα συναισθήματα και τις δυσκολίες τους.
Η διάγνωση και η θεραπεία του καρκίνου επιφέρουν αλλαγές στη ζωή των ασθενών, στις καθημερινές τους δραστηριότητες, στην εργασία, στις σχέσεις και στους ρόλους τους στην οικογένεια και σχετίζονται με υψηλό επίπεδο στρες. Η υποστήριξη από μια κοινότητα μπορεί να βοηθήσει τους ασθενείς με προχωρημένο NMSC να αντιμετωπίσουν τις συναισθηματικές δυσκολίες και παρέχει ένα ασφαλές περιβάλλον όπου μπορούν να μάθουν από άλλους με παρόμοιες καταστάσεις.
- Η δυνατότητα των ασθενών να μοιραστούν την εμπειρία τους με τον καρκίνο με άλλα μέλη της ομάδας έχει θετικές επιδράσεις, καθώς η συμμετοχή στην ομάδα τούς βοηθά να αναπτύξουν αποτελεσματικές στρατηγικές αντιμετώπισης και βελτιώνει τη συναισθηματική προσαρμογή. Η δυνατότητα να μιλήσουν σε άλλους για τις εμπειρίες τους από τον καρκίνο μπορεί να τους βοηθήσει να μειώσουν το στρες.
- Οι άνθρωποι συμμετέχουν συχνά σε κοινότητες διαδικτυακής υποστήριξης προκειμένου να λάβουν πληροφορίες και υποστήριξη, αλλά ορισμένοι ανακαλύπτουν ότι το να προσφέρουν οι ίδιοι υποστήριξη σε άλλους είναι εξίσου σημαντικό για την επιβίωσή τους.
- Οι διαδικτυακές κοινότητες είναι ιδιαίτερα σημαντικές για τους ασθενείς που ζουν με νόσους όπως ο προχωρημένος καρκίνος του δέρματος, που έχουν μικρούς πληθυσμούς ασθενών. Δεδομένου ότι η εύρεση πληροφοριών υγείας για αυτές τις νόσους μπορεί να είναι δύσκολη σε ατομικό επίπεδο, μια διαδικτυακή κοινότητα μπορεί να φέρει σε επαφή τους ασθενείς μεταξύ τους και έτσι να τους επιτρέψει να μοιραστούν εμπειρίες, να μειώσουν τους προσωπικούς τους φόβους σχετικά με την κατάσταση, να βελτιώσουν την έρευνά τους και να διευκολύνουν τις δραστηριότητες υποστήριξης.
Οι ασθενείς που ζουν με καρκίνο μπορεί να βιώσουν άγχος, κατάθλιψη, φόβο και στιγματισμό. Η υποστήριξη από μια κοινότητα μπορεί να ενισχύει τους ασθενείς με προχωρημένο NMSC που μάχονται με αισθήματα απελπισίας και να τους βοηθήσει να ανακτήσουν ένα αίσθημα ελέγχου.
- Τα μέλη των ομάδων υποστήριξης μπορούν επίσης να ανταλλάξουν πληροφορίες για πρακτικά θέματα, όπως το τι να περιμένουν κατά τη διάρκεια της θεραπείας, πώς να αντιμετωπίσουν τον πόνο και άλλες ανεπιθύμητες ενέργειες της θεραπείας και πώς να επικοινωνούν με την ιατρική ομάδα φροντίδας της υγείας και τα μέλη της οικογένειάς τους.
- Οι ομάδες υποστήριξης μπορούν επίσης να λειτουργήσουν διαδικτυακά σε περιπτώσεις ανθρώπων που ζουν σε απομακρυσμένες περιοχές, χωρίς εύκολη πρόσβαση σε μεταφορικά μέσα, ή ανθρώπων που δεν νιώθουν άνετα να μοιραστούν δια ζώσης τις εμπειρίες τους με άλλους που έχουν τον ίδιο τύπο καρκίνου.