«Αιματολογικές Κακοήθειες: Αυτός ο Κόσμος ο Μικρός – ο Μέγας»

Η Ελληνική Ομοσπονδία Καρκίνου-ΕΛΛΟΚ διοργανώνει την Τετάρτη,  29 Σεπτεμβρίου  και ώρα 16:00-18:30, επιστημονική διαδικτυακή Ημερίδα για τον Αιματολογικό Καρκίνο με τίτλο: «Αιματολογικές Κακοήθειες: Αυτός ο Κόσμος ο Μικρός – ο Μέγας».

Με τον όρο αιματολογικός καρκίνος αναφερόμαστε σε κακοήθειες του αίματος, οι οποίες είναι συνήθως άγνωστης αιτιολογίας και εκτιμάται ότι αποτελούν περίπου το 10% όλων των νεοπλασιών.  Χαρακτηρίζονται από υπερβολική ανάπτυξη των κυττάρων του αιμοποιητικού συστήματος και αναπτύσσονται είτε στο μυελό των οστών είτε σε όργανα με λεμφικό ιστό όπως ο σπλήνας, οι λεμφαδένες, αλλά και το έντερο, ο πνεύμονας κ.α.. Οι συχνότερες μορφές των αιματολογικών κακοηθειών είναι οι λευχαιμίες, οι οποίες προέρχονται συνήθως από το μυελό των οστών, τα λεμφώματα από τους λεμφαδένες και το πολλαπλό μυέλωμα από τα πλασματοκύτταρα του μυελού των οστών. Αποτελούν δε  κατηγορίες κακοηθειών του αιμοποιητικού και του ανοσοποιητικού συστήματος.

Αν και οι αιματολογικοί καρκίνοι προσβάλλουν συνήθως άτομα μεγαλύτερης ηλικίας, κάποιες μορφές του και ιδίως η λευχαιμία αποδεικνύονται ιδιαίτερα επικίνδυνες για τις νεότερες και ακόμα και τις παιδικές ηλικίες. Παρά την συχνότητα εμφάνισής του, η συνολική επιβίωση των ασθενών με αιματολογικό καρκίνο έχει διπλασιαστεί τα τελευταία 30 χρόνια, χάρη στην εισαγωγή νεότερων και περισσότερο αποτελεσματικών θεραπειών, οι οποίες έχουν βοηθήσει στη διεύρυνση της κατανόησης της μοριακής βάσης των αιματολογικών κακοηθειών και διευκολύνουν σημαντικά στην εξατομίκευση των θεραπειών.

Υπάρχει θεαματική βελτίωση στις δυνατότητες έγκαιρης διάγνωσης και αντιμετώπισης των αιματολογικών κακοηθειών τις τελευταίες δεκαετίες, χάρη στις νέες ανοσοθεραπείες,στην «υγρή βιοψία»,και πρόσφατα τις θεραπείες με τη χρήση CART λεμφοκυττάρων.

H πρόοδος στη μελέτη των βιοδεικτών στο αίμα των ασθενών έχει κάνει τη διάγνωση των αιματολογικών κακοηθειών λιγότερο επεμβατική. Η τεχνολογική πρόοδος στην ανίχνευση και ανάλυση βιοδεικτών παρέχει νέες ευκαιρίες για τον χαρακτηρισμό άλλων τύπων ασθενειών. Οι υγροί βιοδείκτες έχουν αναμφίβολα τη δυνατότητα να επηρεάσουν τη δυναμική διαχείρισης και θεραπείας της νόσου. Πιστεύουμε ότι οι μη επεμβατικές τεχνικές αυτών των τεχνολογιών έχουν μεγάλες δυνατότητες στην ανάπτυξη διαγνωστικών εξετάσεων, οι οποίες μπορούν να επηρεάσουν τις επιλογές θεραπείας, προωθώντας την ιατρική ακριβείας στη διαχείριση της νόσου.

Νέες προοπτικές στους ασθενείς προσφέρουν η υγρή βιοψία, οι νέες εξατομικευμένες θεραπευτικές προσεγγίσεις με την ανοσοθεραπεία και πρόσφατα με την θεραπεία με κύτταρα CART. Τα κύτταρα των υποδοχέων του χιμαιρικού αντιγόνου CAR -T είναι μια από τις πιο προηγμένες και πολλά υποσχόμενες μορφές ανοσοθεραπείας των λεμφοκυττάρων Τ. Τα κύτταρα CART είναι αυτόλογα, γενετικά τροποποιημένα Τ λεμφοκύτταρα που εκφράζουν το χιμαιρικό υποδοχέα  CAR, δηλαδή τεχνητές πρωτεΐνες σύντηξης, οι οποίες αναγνωρίζουν ένα αντιγόνο επιφανείας στα καρκινικά κύτταρα και ενεργοποιούν τα Τ λεμφοκύτταρα ώστε να επάγουν λύση του καρκινικού κυττάρου. Ταυτόχρονα, πολλές και σημαντικές είναι οι εξελίξεις στην κλασσική ανοσοθεραπεία με τη χρήση μονοκλωνικών αντισωμάτων, συζεύγμενα ή μη με κυτταροτοξικά μόρια, που επιφέρουν άμεση και αποτελεσματική αντικαρκινική δράση.

Οι ασθενείς με αιματολογικές κακοήθειες αντιμετωπίζουν την πιθανότητα υποτροπής της νόσου μετά την εφαρμογή συμβατικής χημειο-ανοσοθεραπείας. Δεδομένου ότι το επιθυμητό αποτέλεσμα της θεραπείας είναι μερική ή πλήρης ύφεση, τα θεραπευτικά σχήματα βελτιώνονται συνεχώς και προσαρμόζονται σε μεμονωμένους ασθενείς.

Η μεγάλη διάρκεια της θεραπείας και οι επιπτώσεις της επηρεάζουν την ψυχολογική κατάσταση των ασθενών αλλά και των οικείων τους. Η αβεβαιότητα που συνοδεύει τον καρκίνο, η καταπόνηση που επιφέρει η ασθένεια και η θεραπεία, η «οικονομική τοξικότητα», αποτέλεσμα της συχνής απώλειας εισοδήματος λόγω διακοπής της απασχόλησης μαζί με τα αυξημένα έξοδα για την φροντίδα του ασθενούς, δημιουργούν ένα σύνθετο και δύσκολο περιβάλλον το οποίο ο ασθενής και οι οικείοι του καλούνται να διαχειριστούν και να ανταπεξέλθουν στις καθημερινές προκλήσεις που αντιμετωπίζουν.