Εκστρατεία ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης για τον καρκίνο του προστάτη από την ΕΛΛΟΚ: «προστάτης χωρίς στίγμα»
– Δεκέμβριος 2022 –
Ο καρκίνος του προστάτη είναι ο δεύτερος πιο συχνά εμφανιζόμενος τύπος καρκίνου στους άντρες και αποτελεί τη δεύτερη συχνότερη αιτία θανάτου από καρκίνο στον ανδρικό πληθυσμό. Υπολογίζεται ότι ένας στους δέκα άντρες θα εμφανίσει κάποια στιγμή στη ζωή του καρκίνο του προστάτη.
Όμως, παρά τη συχνότητά του, μεγάλο ποσοστό του ανδρικού πληθυσμού δεν είναι κατάλληλα ενημερωμένο για τις ενδείξεις ή τους παράγοντες κινδύνου εμφάνισης καρκίνου του προστάτη, ενώ αποφεύγει να συζητήσει σχετικά με αυτό με τους γιατρούς του ή να κάνει τακτικά προληπτικές εξετάσεις. Ωστόσο, το κλειδί για την ασθένεια αυτή είναι η έγκαιρη διάγνωση, χάρη στην οποία οι πιθανότητες επιβίωσης και καλύτερης εξέλιξης της νόσου αυξάνονται σημαντικά.
Ο καρκίνος του προστάτη είναι μία δύσκολη ασθένεια σε επίπεδο ψυχολογικής διαχείρισης, εξαιτίας των επιπτώσεών που έχει στην προσωπική, επαγγελματική, κοινωνική και σεξουαλική ζωή των ασθενών, αλλά και του κοινωνικού στίγματος που τον χαρακτηρίζει. Πολλοί ασθενείς διστάζουν να απευθυνθούν σε ειδικούς ψυχικής υγείας ή να μοιραστούν με τους γιατρούς τους τις ανησυχίες και τους φόβους τους, ενώ κάτι τέτοιο θα βελτίωνε σημαντικά την ποιότητα της ζωής τους.
Με στόχο να αυξήσει την πληροφόρηση για τον καρκίνο του προστάτη και τους τρόπους πρόληψής του, καθώς και να περιορίσει το κοινωνικό στίγμα που περιβάλλει την ασθένεια, η Ελληνική Ομοσπονδία Καρκίνου υλοποιεί τον Δεκέμβριο εκστρατεία ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης με τίτλο “Προστάτης χωρίς στίγμα”.
Με κεντρικό μήνυμα “Μιλάμε για το πρόβλημά μας! Δεν μένουμε μόνοι!”, η εκστρατεία ενημερώνει το ευρύ κοινό για τον καρκίνο του προστάτη, την αξία της πρόληψης και του προσυμπτωματικού ελέγχου, ιδιαίτερα για τους άντρες ηλικίας 50 ετών και άνω, και τονίζει τη σημασία της ψυχοκοινωνικής υποστήριξης για τους ασθενείς.
Η εκστρατεία ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης για τον καρκίνο του προστάτη “προστάτης χωρίς στίγμα” θα είναι σε εξέλιξη όλο τον Δεκέμβριο και περιλαμβάνει ένα κεντρικό infographic με πληροφορίες για τη νόσο και ένα podcast που θα δημιουργηθεί στο πλαίσιο της σειράς podcast της ΕΛΛΟΚ με τίτλο “Ο ελέφαντας στο δωμάτιο”.
Η εκστρατεία υλοποιείται με την ευγενική χορηγία και υποστήριξη της εταιρείας Campeόn Gaming.
Καρκίνος του προστάτη
Τι είναι ο προστάτης;
Ο προστάτης είναι ένας μικρός αδένας που αποτελεί μέρος του ανδρικού αναπαραγωγικού συστήματος. Είναι περίπου στο μέγεθος μίας μπάλας του γκολφ και περιβάλλει την ουρήθρα.
Η διόγκωση του προστάτη είναι φυσιολογική με την αύξηση της ηλικίας, αλλά αν το μέγεθος γίνει αρκετά μεγάλο, μπορεί να φράξει την ουρήθρα, καθιστώντας δύσκολη την ούρηση. Αυτό ονομάζεται καλοήθης υπερπλασία του προστάτη, δεν είναι καρκίνος και στις περισσότερες περιπτώσεις είναι μια θεραπεύσιμη κατάσταση.
Τι είναι ο καρκίνος του προστάτη;
Ο συγκεκριμένος τύπος καρκίνου προκαλείται από καρκινικά κύτταρα που βρίσκονται στο εσωτερικό του προστάτη, τα οποία πολλαπλασιάζονται με μη φυσιολογικό τρόπο, σχηματίζοντας έναν κακοήθη όγκο.
Χάρη στις νέες, πιο στοχευμένες, διαθέσιμες θεραπευτικές επιλογές, αλλά και στην έγκαιρη ανίχνευσή του, τις τελευταίες δεκαετίες σημειώνεται σημαντική μείωση του ποσοστού θανάτων από καρκίνο του προστάτη.
Παρά τη μεγάλη συχνότητά του, μεγάλο ποσοστό του ανδρικού πληθυσμού δεν είναι κατάλληλα ενημερωμένο για τις ενδείξεις ή τους παράγοντες κινδύνου εμφάνισης καρκίνου του προστάτη και αποφεύγει να συζητήσει σχετικά με αυτό με τους γιατρούς του ή να κάνει τακτικά προληπτικές εξετάσεις.
Από τι προκαλείται ο καρκίνος του προστάτη και πόσο συχνός είναι;
Η ακριβής αιτιολογία για τον καρκίνο του προστάτη δεν είναι γνωστή. Υπάρχουν όμως κάποιοι παράγοντες που ενδέχεται να αυξήσουν τον κίνδυνο εμφάνισής του. Μεταξύ των πιο σημαντικών παραγόντων κινδύνου είναι η ηλικία, με μέση ηλικία διάγνωσης τα 69 έτη, καθώς και η φυλετική και εθνική καταγωγή και το οικογενειακό ιστορικό.
Οι γιατροί θα συζητήσουν μαζί σας για τις διαθέσιμες εξετάσεις και θα χρησιμοποιήσουν τα αποτελέσματα για να εκτιμήσουν τον βαθμό κινδύνου. Αν διατρέχετε αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του προστάτη, είναι πιθανό να παραπεμφθείτε για περαιτέρω εξετάσεις. Οι εξετάσεις αυτές μπορεί να περιλαμβάνουν υπερηχογράφημα, αξονική τομογραφία, μαγνητική τομογραφία κ.α.
Ο καρκίνος του προστάτη είναι ο δεύτερος πιο συχνά εμφανιζόμενος τύπος καρκίνου στους άντρες, μετά τον καρκίνο του πνεύμονα, και αποτελεί τη δεύτερη συχνότερη αιτία θανάτου από καρκίνο στον ανδρικό πληθυσμό. Εκτιμάται ότι ένας στους 10 άνδρες θα εμφανίσει κάποια στιγμή καρκίνο του προστάτη.
Ποια είναι τα στάδια του καρκίνου του προστάτη;
Στάδιο 1
Ο όγκος βρίσκεται μέσα στον προστάτη. Ο καρκίνος είναι σε πολύ πρώιμο στάδιο, και ο όγκος είναι αρκετά μικρός για να γίνει εύκολα αισθητός κατά τον έλεγχο του προστάτη.
Στάδιο 2
Ο όγκος βρίσκεται εντός του προστάτη, και, παρόλο που είναι ακόμη μικρός σε μέγεθος, μπορεί να γίνει αισθητός κατά τον έλεγχο του προστάτη. Τα καρκινικά κύτταρα πολλαπλασιάζονται και υπάρχει κίνδυνος αύξησης του όγκου και εξάπλωσης των καρκινικών κυττάρων.
Στάδιο 3
Πρόκειται για «τοπικά προχωρημένο καρκίνο», καθώς ο όγκος έχει αρχίσει να διαπερνά το τοίχωμα του προστάτη και τα καρκινικά κύτταρα μπορεί να βρίσκονται στους κοντινούς σωλήνες που παράγουν το σπέρμα, αλλά δεν έχει εξαπλωθεί σε άλλα μέρη του σώματος.
Στάδιο 4
Ο όγκος έχει επεκταθεί έξω από τον προστάτη. Τα καρκινικά κύτταρα μπορεί να βρίσκονται μέσα ή γύρω από την ουροδόχο κύστη, τον ορθό ή στο μυ του πυελικού εδάφους, που βρίσκεται κάτω από τον προστάτη στη βάση της λεκάνης.
Μεταστατική νόσος και μετάσταση
Ο καρκίνος του προστάτη μπορεί να εξαπλωθεί στους τοπικούς λεμφαδένες, στα οστά, ακόμη και σε όργανα όπως το συκώτι, οι πνεύμονες και ο εγκέφαλος. Αυτή η εξάπλωση των καρκινικών κυττάρων σε όλο το σώμα ονομάζεται “μετάσταση” ή “μεταστατικός καρκίνος του προστάτη” ή “μεταστατική νόσος”.
Ποια είναι τα συμπτώματα του καρκίνου του προστάτη;
Ο καρκίνος του προστάτη συνήθως δεν έχει συμπτώματα στα αρχικά του στάδια.
Σε πιο προχωρημένο στάδιο τα συμπτώματα μπορεί να είναι:
- δυσκολία στην ούρηση
- λιγότερο ισχυρή ροή ούρων
- αίμα στα ούρα
- αίμα στο σπέρμα
- πόνος στα οστά (συνήθως στην πλάτη)
- απώλεια βάρους χωρίς προσπάθεια
- προβλήματα στον έλεγχο των κινήσεων του εντέρου
- προβλήματα στύσης
Τι να κάνετε αν έχετε κάποιο από τα παραπάνω συμπτώματα;
Αν εμφανίσετε οποιοδήποτε από τα συμπτώματα αυτό, θα πρέπει να απευθυνθείτε άμεσα στον γιατρό σας. Η έγκαιρη διάγνωση καρκίνου του προστάτη αυξάνει σημαντικά την πιθανότητα επιβίωσης και καλύτερης εξέλιξης της νόσου.
Είναι σημαντικό να θυμάστε ότι αυτά τα συμπτώματα θα μπορούσαν να εμφανιστούν και σε άτομα που δεν έχουν καρκίνο του προστάτη. Για παράδειγμα, η καλοήθης υπερπλασία του προστάτη, που προκαλείται από τη διεύρυνση του αδένα του προστάτη, μπορεί να έχει παρόμοια συμπτώματα και συνήθως δεν εξελίσσεται σε καρκίνο.
Υπάρχουν εξετάσεις για προσυμπτωματικό έλεγχο για τον καρκίνο του προστάτη;
Ο προσυμπτωματικός έλεγχος μπορεί να γίνει με τους παρακάτω τρόπους:
- Δακτυλική εξέταση του προστάτη, όπου ο ιατρός εξετάζει το σχήμα, το μέγεθος και το σχήμα του προστάτη μέσω της αφής.
- Δοκιμή ειδικού προστατικού αντιγόνου (PSA). Το ειδικό για τον προστάτη αντιγόνο ή PSA είναι μια πρωτεΐνη που παράγεται μόνο από τον προστάτη. Η εξέταση PSA είναι μια απλή εξέταση αίματος που μετρά την ποσότητα της πρωτεΐνης PSA στο αίμα.
Η έγκαιρη ανίχνευση του καρκίνου του προστάτη είναι πολύ σημαντική για την καλύτερη πρόγνωση της ασθένειας και την εξασφάλιση καλύτερης ποιότητας ζωής των ασθενών.
Τι γίνεται αν διαγνωστώ με καρκίνο του προστάτη;
Για τον καρκίνο του προστάτη υπάρχουν πολλές διαφορετικές θεραπευτικές προσεγγίσεις. Ανάλογα με το στάδιο της νόσου, τον βαθμό κινδύνου, την ηλικία σας και άλλα χαρακτηριστικά, οι γιατροί θα συζητήσουν μαζί σας τις θεραπευτικές επιλογές. Μη διστάσετε να εκφράσετε στους γιατρούς σας τις ανησυχίες σας σχετικά με τη θεραπεία και τις πιθανές επιπτώσεις της.
Μία διάγνωση με καρκίνο του προστάτη μπορεί να έχει επιπτώσεις στην προσωπική, επαγγελματική, κοινωνική και σεξουαλική ζωή των ασθενών. Ένας ειδικός ψυχικής υγείας μπορεί να προσφέρει πολύτιμη υποστήριξη προκειμένου να διαχειριστείτε συναισθήματα όπως ο φόβος, το άγχος, η ανασφάλεια και η απογοήτευση.
Μιλάμε για το πρόβλημά μας! Δεν μένουμε μόνοι!
Πηγές
- International Agency for Research on Cancer (IARC). GLOBOCAN 2020, Greece. Retrieved from: https://gco.iarc.fr/today/data/factsheets/populations/300-greece-fact-sheets.pdf
- European Association of Urology (EAU). Prostate cancer: Recommendations to lower the risk and mortality rate of the most frequent cancer in men. Retrieved from: ECPC-EAU-White-Paper-Prostate-Cancer-1.pdf
- European Association of Urology (EAU). Prostate Cancer. Information for Patients. Retrieved from: https://patients.uroweb.org/wp-content/uploads/2022/10/PI_Prostate-Cancer_EN_QR-code.pdf
European Society for Medical Oncology (ESMO). Prostate Cancer Guide for Patients. Retrieved from: https://www.esmo.org/content/download/6630/115205/1/EN-Prostate-Cancer-Guide-for-Patients.pdf
PODCAST
Ο Καρκίνος του Προστάτη είναι ο δεύτερος συχνότερος σε εμφάνιση καρκίνος στον αντρικό πληθυσμό.
Ο Μάρκος Καραβιτάκης, χειρουγός ουρολόγος, ο Σπύρος Τσοτάκος, ψυχολόγος και κοινωνικός λειτουργός, και ο Ανέστης Καραπαναγιώτης, ασθενής με εμπειρία καρκίνου του προστάτη, συζητούν για τις επιπτώσεις στη ζωή των ασθενών και τη σημασία της αναζήτησης ψυχοκοινωνικής υποστήριξης.
Το επεισόδιο είναι μέρος της εκστρατείας ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης της Ελληνικής Ομοσπονδίας Καρκίνου “προστάτης χωρίς στίγμα” και δημιουργήθηκε με την υποστήριξη της εταιρείας Campeón Gaming.
